Rozwój

Rozwój motoryczny twojego dziecka – najważniejsze etapy

Rozwój motoryczny dziecka w 1. roku życia przebiega bardzo dynamicznie. Z miesiąca na mie-siąc można zauważyć u malca kolejne postępy, które wkrótce zaowocują większą samodzielnością. Jakie są najważniejsze etapy rozwoju umiejętności motorycznych? Zapoznaj się z naszym krótkim przewodnikiem.

Czym są umiejętności motoryczne?

Mówiąc o rozwoju motoryki u dzieci, często rozróżnia się motorykę małą i dużą. Rozwój motoryczny dziecka dotyczy między innymi wszelkich drobnych ruchów dłoni i palców. Za małe umiejętności motoryczne uważane są więc na przykład chwytanie przedmiotów i manipulowanie nimi w dłoniach. „Duża” motoryka angażuje natomiast ruchy całego ciała, ale też rąk, nóg, tułowia, głowy. Czasami możemy spotkać się także z określeniem „rozwój psychomotoryczny” lub „psychoruchowy”, w ten sposób podkreśla się związek psychiki i motoryki w rozwoju maluszka.

Jakie są najważniejsze etapy rozwoju motorycznego w 1. roku życia?

Rozwój dziecka zależy od indywidualnych predyspozycji, niemniej istnieją pewne ustalone normy, według których można ocenić, czy rozwój niemowlęcia przebiega prawidłowo. Ważnymi etapami w rozwoju motorycznym są:

  • w 3. miesiącu życia: umiejętność chwytania niewielkich przedmiotów, dziecko potrafi też unosić głowę podczas leżenia na brzuchu,
  • w 5. miesiącu życia: sięganie po zabawkę, trzymanie zabawki przez krótki czas,
  • w 6. miesiącu życie: wodzenie wzrokiem w różnych kierunkach za obiektami, które wzbudziły zainteresowanie dziecka,
  • w 7. miesiącu życia: umiejętność przekładania przedmiotów z jednej ręki do drugiej, zdolność do przewracania się z pleców na brzuch i z brzucha na plecy, siedzenie z podparciem,
  • w 8. miesiącu życia: umiejętność utrzymywania otwartych i rozluźnionych dłoni przez dłuższy czas, mniej więcej w tym okresie dziecko potrafi już chwytać w dłonie niewielkie kawałki jedzenia,
  • w 10. miesiącu życia: dziecko oddaje zabawkę po poproszeniu o to przez opiekuna, do tego czasu powinny rozwinąć się już chwyty nakładkowy oraz pęsetkowy, wiele dzieci w tym wieku potrafi już stać z pomocą.1,2

Czasami już w momencie ukończenia 1. roku życia niektóre dzieci potrafią pomagać w ubieraniu się albo pić z kubeczka z otwartym „dziubkiem”, raczkować, chodzić z pomocą osoby dorosłej lub nawet samodzielnie. W tym czasie maluszek powoli nabywa także umiejętność jedzenia łyżeczką.2

Rozwój motoryczny dziecka w 2. roku życia również jest bardzo dynamiczny – już wkrótce twoja pociecha będzie umiała przekładać karty książeczek, wkładać zabawki do pojemnika, wskazywać na przedmioty, a w trakcie zabawy koordynować ruchy obu dłoni.1 Ponadto maluch w tym wieku nie tylko już całkiem dobrze chodzi, ale nawet potrafi biegać.2</sup

W jaki sposób możesz wesprzeć rozwój motoryczny dziecka?

Podstawą jest obserwacja dziecka, która pozwoli ocenić, czy jego rozwój przebiega prawidłowo. Oczywiście takiej oceny dokonuje również pediatra podczas wizyt kontrolnych. Specjaliści również często powtarzają, że bardzo ważne jest zapewnienie dziecku czasu i warunków na zabawę w pozycji na brzuchu, co pomaga wzmocnić mięśnie pleców, ramion, rąk, dłoni. Ponadto warto zainwestować w matę z wiszącymi dookoła zabawkami, po które maluch może sięgać i obserwować ich ruchy. To daje nie tylko możliwość obserwacji zachowań dziecka, ale też stymuluje i rozwija jego umiejętności motoryczne.3

Maluch powinien mieć też do dyspozycji dosyć duże, miękkie zabawki, które potrafi łatwo chwycić. Nie dawaj mu natomiast do zabawy obiektów drobnych, takich jak kostki do gry, klocki czy koraliki, gdyż istnieje ryzyko, że włoży obiekt do buzi i połknie. Kiedy dziecko podrośnie na tyle, że będzie mogło na przykład pomóc przy ubieraniu się, nie wyręczaj go w tym, co już potrafi, w ten sposób wesprzesz jego samodzielność i rozwój koordynacji.

Jeśli natomiast zauważysz, że mimo upływu kolejnych tygodni i miesięcy maluszek nie potrafi na przykład chwytać zabawki lub nawet nie wykazuje chęci spróbowania, koniecznie zgłoś się z nim do pediatry, gdyż jeśli stwierdzi nieprawidłowości w tempie rozwoju, kluczowe jest szybkie wdrożenie terapii.

Bibliografia:

  1. Fine motor skills: Birth to 2 years. https://www.chrichmond.org/therapy-services/occupational-therapy/developmental-milestones/fine-motor-skills-birth-to-2-years Data dostępu: 14.08.2020.
  2. Krawczyński M. Harmonogram prawidłowego rozwoju na pierwsze 2 lata życia dziecka. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/prawidlowyrozwoj/rozwojfizyczny/57403,harmonogram-prawidlowego-rozwoju-na-pierwsze-2-lata-zycia-dziecka Data dostępu: 14.08.2020.
  3. McGovern C. Encouraging Fine Motor Skill Development. https://www.parents.com/baby/development/physical/encouraging-fine-motor-skill-development/ Data dostępu: 14.08.2020.